Với bối cảnh kinh doanh ngày càng phức tạp, sẽ tạo ra nhiều vị trí có chuyên môn tương ứng mà 1 doanh nghiệp cần để phát triển, điều này khiến cho chi phí tuyển dụng thêm nhân sự sẽ là 1 gánh nặng ngày 1 lớn cho doanh nghiệp, đặc biệt là SME, chưa kể tuyển dụng nhiều sẽ làm cồng kềnh bộ máy, thứ bậc trở nên nhiêu khê & ra quyết định chậm chạp hơn
Vì thế, nhu cầu lớn của các chủ doanh nghiệp SME thường cần 1 marketer “văn võ song toàn”, full stack, đa năng với các kỹ năng thực dụng ngày càng cao
Trước đây, bộ kỹ năng căn bản mà 1 marketer cần phải có, bao gồm các kỹ năng:
– Thiết kế định vị thương hiệu & sản phẩm phù hợp với phân khúc nhu cầu mà doanh nghiệp có năng lực cạnh tranh
– Thiết kế danh mục đa sản phẩm Product Portfolio để phù hợp với nhu cầu đa dạng của các tập khách hàng
– Thiết kế Product Concept cho sản phẩm mới
– Thiết kế Concept của bao bì, xuất phát từ Product Concept (trong lĩnh vực hàng tiêu dùng)
– Thiết kế câu chuyện truyền thông Communication Concept (câu chữ & hình ảnh)
– Lập kế hoạch Brand Plan, các loại Planning khác & thực thi chuẩn xác ra ngoài thị trường
– Đánh giá kế hoạch media & đề xuất sáng tạo từ agency quảng cáo
Các kỹ năng mới cần thiết, cần dc marketer upgrade để trở nên đa năng hơn, phù hợp với bối cảnh kinh doanh ngày nay với tư duy của 1 người khởi nghiệp entrepreneurship. Bộ kỹ năng mới này bao gồm:
– Thiết kế phương pháp nghiên cứu thị trường, guideline phỏng vấn, bảng câu hỏi để trả lời các câu hỏi lớn của doanh nghiệp, tư duy về các loại data cần thiết & phương pháp tìm. Năng lực phân tích & tổng hợp dữ kiện để thiết kế ra các loại phân khúc thị trường (Segmentation) để đưa ra quyết định chiến lược lớn như tung ra sản phẩm mới, 1 brand mới để nắm bắt tập khách hàng tiềm năng. Kỹ năng này dc yêu cầu dựa trên bối cảnh, chủ dn ko muốn chi tiền tốn kém cho nghiên cứu thị trường nhưng vẫn đòi hỏi có dữ liệu để ra quyết định chiến lược
– Am hiểu tài chính (Finance): trang bị thêm góc nhìn tài chính quản trị – hiểu chi phí & lợi nhuận trong toàn bộ process vận hành tạo ra giá trị của sản phẩm, dịch vụ đến tay khách hàng. Tư duy về tài chính giúp tương tác hiệu quả hơn với bộ phận tài chính về việc định giá, cải thiện Gross Profit, lập ngân sách marketing hàng năm, tính toán Return on Investment cho các chiến dịch & mô phỏng business case hòa vốn cho 1 sản phẩm mới với mức định giá chiến lược cùng với 1 ngân sách quảng bá nhất định. Kỹ năng này dc yêu cầu dựa trên bối cảnh marketer ngày càng bị áp lực bởi KPI commercial: các khoản tiền doanh nghiệp thu vào so với các khoản tiền marketing chi; và sử dụng các công cụ của marketing để cải thiện các chỉ số lợi nhuận
– Thiết kế chuỗi giá trị mới cho doanh nghiệp: tư duy cải thiện năng lực cạnh tranh của thương hiệu bằng cách phá vỡ quy chuẩn hiện tại của thị trường, tái định nghĩa chuỗi giá trị thị trường để giúp doanh nghiệp trở nên unique. Kết quả là sự sáng tạo về những giá trị mới mà tiền lệ trong quá khứ chưa bao h có, hay cả 1 mô hình kinh doanh rất mới, hay đơn thuần là ở cấp độ 1 sản phẩm mới rất đột phá, hoặc tạo ra trải nghiệm dịch vụ xuất sắc. Kỹ năng này dc yêu cầu dựa trên bối cảnh kinh doanh trở nên chững lại, và bắt đầu đi vào lối mòn, cạnh tranh trên những giá trị cũ của thị trường hiện tại, cần phải có sự đột phá về giá trị mới thì mới giải quyết dc bài toán tăng trưởng
– Am hiểu sâu hơn về Digital Marketing: kỹ năng này dc đòi hỏi ngày càng cao, trong bối cảnh kênh digital bị phân mảnh rất khủng khiếp, việc chi ngân sách cho tất cả mọi digital platform sẽ trở nên thiếu khôn ngoan, vì mỗi thứ 1 chút thì giống muối bỏ bể. Hoặc cũng tệ ko kém, là xu hướng rập khuôn máy móc cách làm digital marketing từ 1 thị trường khác mà marketer đó có trải nghiệm quá khứ mà ko hiểu về bản chất
Ví dụ, áp dụng máy móc cách làm digital marketing từ hàng tiêu dùng nhanh sang lĩnh vực bất động sản, thị trường giáo dục tiếng Anh, hay là thời trang. Vì thế, marketer ngày càng dc chủ doanh nghiệp kỳ vọng là phải am hiểu về đa dạng các loại hình digital marketing để đảm bảo hiệu quả performance chạy ra dc số. Ngoài ra, phải am hiểu các công cụ tech hỗ trợ trong thị trường đó như là app, website chính, website vệ tinh, các landing page, các thủ thuật SEO để tập trung nguồn lực & ngân sách 1 cách hiệu quả, tránh rớt vào bẫy cái j cũng muốn làm, vừa lãng phí vừa kém hiệu quả
– Thiết kế trải nghiệm thương hiệu: tạo ra những trải nghiệm thương hiệu xuất sắc, kích hoạt cảm xúc của shopper & cuối cùng là để chiêu dụ hành vi mua tại các show room, cửa hàng dạng chuỗi như thị trường thời trang, giày dép, cafe quán, showroom xe hơi, phòng tập gym, spa, mỹ phẩm, v.v…ngoài ra còn có tên gọi khác là Visual Merchandizing VM
Kỹ năng này dc đòi hỏi trong bối cảnh chủ doanh nghiệp ý thức rõ là hành vi mua hàng dc quyết định phần lớn tại điểm bán, nên marketer dc kỳ vọng phải có năng lực thiết kế những trải nghiệm đặc biệt tại các cửa hàng với các điểm chạm hợp lý, kết nối nhau dưới cùng 1 concept decor trong cửa hàng
– Am hiểu cả Sales & Trade Marketing: tức là có tư duy rất mạnh về kênh phân phối, các loại hình kênh phân phối, điểm bán & hành vi của shopper ở từng loại kênh khác nhau. Hiểu tính chất, đặc thù & mức cạnh tranh khi thâm nhập hàng hóa ở từng loại kênh, cũng như hiểu các loại tâm lý & hành vi mua của các tập shopper tương ứng.
Doanh nghiệp ngày càng đòi hỏi bắt buộc Marketer hiểu dc cả kỹ năng sales & trade marketing để có góc nhìn toàn diện khi xây dựng 1 bản kế hoạch Brand Plan dẫn dắt để kết nối cả 3 bộ phận chiến lược để giúp doanh nghiệp đạt doanh số.
Ngoài ra, hiểu cả Brand Trade & Sales còn giúp đánh giá mức độ hiệu quả 1 hoạt động lớn, hay 1 chiến dịch, hay khám nghiệm thương hiệu Brand Audit 1 cách toàn diện hơn, vì lúc đó bạn đã hiểu dc, để có dc hành vi mua thực sự từ shopper, thì truyền thông, bao bì sản phẩm của marketing ko phải là công cụ duy nhất, mà còn nhiều công cụ khác của phòng sales, trade marketing, customer service như các chủng loại SKU hiện diện tại điểm bán, cách phục vụ của nhân viên tại show room, chương trình khuyến mại tại cửa hàng, v.v…
Theo FB Nguyễn Quang Hiệp
